مدیریت اختیارات کودک در فضای مجازی

استفاده از فضای مجازی

مزایا و معایب استفاده از فضای مجازی برای کودکان و نوجوانان (9تا 18 سال)

در این مطلب به بررسی موارد زیر می پردازیم:

  • فضای مجازی برای کودکان و نوجوانان
  • مزیت های استفاده از فضای مجازی 
  • ریسک های استفاده از فضای مجازی
  • مدیریت ریسک های فضای مجازی برای کودکان و نوجوانان
  • تنظیم دستورالعمل های فضای مجازی

فضای مجازی برای کودکان و نوجوانان

پلتفرم های رسانه های اجتماعی رایج بین کودکان و نوجوان عبارت اند از: اینستاگرام، فیسبوک، واتساپ، اسنپ چت، تیک تاک و پینترست.

جدای از این پلتفرم ها، بازی های آنلاین نیز اهمیت زیادی دارند؛ چرا که امروزه صفحه چت این بازی ها تبدیل به بستری رایج برای برقراری ارتباط بین کودکان و نوجوانان شده است.

استفاده از فضای مجازی یعنی آپلود کردن و به اشتراک گذاشتن محتوا که شامل موارد زیر است:

  • ایجاد پروفایل های آنلاین
  • چت کردن و کامنت گذاشتن
  • واکنش نشان دادن و یا لایک کردن پست های دیگران
  • آپلود کردن عکس یا ویدیو
  • به اشتراک گذاشتن لینک ها با یکدیگر
  • ایجاد و به اشتراک گذاری تغییرات بازی
  • میکس یا تغییر محتوای موجود و به اشتراک گذاری آناستفاده از فضای مجازی

مزیت های استفاده از فضای مجازی

این روز ها فضای مجازی بخش بزرگی از زندگی اجتماعی و خلاقانه جوانان را در بر می گیرد. کودکان و نوجوانان از فضای مجازی برای خوش گذراندن، برقراری و حفظ ارتباط، به اشتراک گذاشتن علاقه مندی ها، کشف هویت و ایجاد رابطه با همسالان استفاده می کنند. فضای مجازی ابزاری مضاعف برای حفظ ارتباطات غیر مستقیم و مجازی آن ها با دوستان می باشد. فضای مجازی برای نوجوانان بزرگ تر، کلیدی طلایی در ارتباطات است.

فضای مجازی می تواند کودکان و نوجوانان را از طریق ارتباطات جهانی آنلاین و بر اساس علایقشان، به یکدیگر متصل کند. مثلا کودکانی را که ناتوانی های پزشکی دارند یا از فرهنگ های مشابهی هستند یا گرایشات متفاوتی دارند، به یکدیگر وصل می کند؛ همچنین وجود سایت های مشترک درباره بازی ها، فیلم ها، کارتون ها و… متصل کردن کودکان به یکدیگر را آسان تر می کند.

مزیت های فضای مجازی: 

  • سواد رسانه ای

  • گشت و گذار در اینترنت به فرزند شما در جهت افزایش آگاهی و ایجاد دانش و مهارت برای لذت بردن از فعالیت های آنلاین، کمک می کند.
  • یادگیری مشارکتی

  • فرزند شما می تواند از فضای مجازی برای به اشتراک گذاشتن محتواهای آموزشی چه به صورت غیر رسمی و چه در محیط های رسمی مدرسه، استفاده کند.
  • خلاقیت

  • کودک می تواند در جریان ساختن پروفایل های شخصی، به اشتراک گذاشتن عکس و ویدیو و تغییرات در بازی ها، خلاقانه عمل کند.
  • سلامت ذهن و تندرستی

  • ارتباطات گسترده با خانواده و دوستان در بستر این فضا و همچنین شرکت کردن در ارتباطات آنلاین محلی و جهانی، به فرزند شما احساس تعلق و ارتباط می دهد.استفاده از فضای مجازی

ریسک های استفاده از فضای مجازی

علاوه بر فوایدی که گفته شد، این فضا می تواند خطرهایی نیز داشته باشد که موارد زیر را در بر می گیرد:

  • قرار گرفتن در معرض محتوای نامناسب و یا آزار دهنده مثل خشونت، پرخاشگری یا محتوای جنسی
  • آپلود کردن محتوای نامناسب مثل عکس و ویدیوی شرم آور و تحریک کننده از خود یا دیگران
  • به اشتراک گذاشتن اطلاعات شخصی با افراد ناآشنا مثل شماره همراه، تاریخ تولد و محل زندگی
  • زورگویی سایبری که به زمانی اطلاق می شود که فرد یا افرادی از فناوری دیجیتال برای آزار و اذیت، تحقیر، شرمساری، عذاب، تهدید، انتخاب یا ترساندن عمدی و مکرر شخص دیگری استفاده می کنند.
  • قرار گرفتن در معرض تبلیغات هدفمند و بازاریابی ها
  • نقض داده ها و فروش اطلاعات شخصی به سازمان ها

مدیریت کردن ریسک های فضای مجازی 

  • در رابطه با فضای مجازی با کودکان و نوجوانان صحبت کنید. صحبت کردن بهترین راه برای محافظت از آن ها در برابر خطرات احتمالی و همچنین اطمینان حاصل کردن از امنیت آن هاست.
  • درباره ارتباطی که باید با دیگران داشته باشند، و همچنین دیگران با آن ها، صحبت کنید. مثلا می توانید آن ها را تشویق به گذاشتن کامنت های فقط مثبت بکنید.
  • خطرات احتمالی استفاده از رسانه های اجتماعی را برای آن ها توضیح دهید؛ مثلا ممکن است که او در یک عکس شرم آور که در یک مهمانی گرفته شده است، تگ (انتخاب) شود.
  • به آن ها یاد بدهید که چگونه از خطرات عبور کنند. برای مثال اگر فرزند شما یک عکس قابل شناسایی به اشتراک بگذارد، می تواند با درج نکردن دیگر اطلاعات شخصی، خطر را کاهش دهد.
  • به آن ها یاد دهید که اگر کسی اطلاعات شخصی و یا محتوایی شرم آور که به آن ها مربوط است را به اشتراک گذاشت، چگونه عمل کنند.
  • از تغییراتی که در فضای مجازی رخ می دهد آگاه باشید. پلتفرم ها و رسانه های اجتماعی همیشه در حال تغییر هستند. بنابراین به روز بودن و آگاه بودن از تحولاتی که در فضاهای مورد استفاده فرزندتان رخ می دهد، ایده خوبی است. می توانید از او بپرسید که از چه برنامه هایی استفاده می کند و کدام را بیشتر دوست دارد. حتی می توانید از او بخواهید تا نحوه استفاده کردن از این برنامه ها را به شما یاد بدهند.
  • توصیه های سنی را جدی بگیرید. بسیاری از رسانه های اجتماعی محدودیت سنی خاصی دارند که متاسفانه اکثرا اجرا نمی شوند. استفاده کردن از این برنامه ها به خصوص زمانی که دیگر دوستان کودک از آن استفاده می کنند، برای او وسوسه برانگیز است. به همین دلیل لازم است که شما نظارت مناسبی بر این مورد داشته باشید. همچنین می توانید به آن ها استفاده کردن از شبکه هایی را که برای کودکان و نوجوانان به طور خاص تعبیه شده اند، پیشنهاد دهید. مثل اپلیکیشن بازی هانا که محیطی امن و بی خطر بوده و محتواهایی خلاقانه و مناسب کودکان را در بر می گیرد.استفاده از فضای مجازی

آیا ممنوع کردن استفاده از فضای مجازی کار درستی است؟

اگر واقع بینانه نگاه کنیم، متوجه می شویم که رسانه‌ های اجتماعی به طور فزاینده‌ ای در برنامه‌ ها، بازی‌ ها، وب‌ سایت‌ ها و حتی محیط‌ های آموزشی مورد استفاده هستند، بنابراین ممنوع کردن آن ها، حتی برای کودکان کوچک‌ تر، دشوار است. به یاد داشته باشید که ممنوع کردن این بستر، کنجکاوی بیشتر آن ها را بر می انگیرد و در نهایت راهی برای ورود به این مسیر پیدا می کنند و شما فرصت طلایی آموزش درست استفاده از اینترنت به آن ها را از دست می دهید. 

تنظیم قوانین برای استفاده از رسانه های اجتماعی 

دستورات و قوانین شما در مورد فضای مجازی و رسانه ها اجتماعی می تواند به فرزند شما کمک کند تا در عین استفاده مسئولانه، محترمانه و ایمن از آن بهره مند شود. اگر همگی اعضای خانواده بر سر رعایت کردن این دستورالعمل ها توافق کنند، آنگاه می توانید الگویی مناسب برای فرزندتان در زمینه استفاده از فضای مجازی باشید.

دستورالعمل شما می تواند شامل موارد زیر باشد:

  • زمان ها و میزان ساعاتی که استفاده از فضای مجازی آزاد است .
  • استفاده از فضای مجازی در چه زمان هایی ممنوع است. مثل زمان انجام تکالیف، زمان غذا خوردن با خانواده و امثال این ها
  • محتواها و عکس های مجاز برای به اشتراک گذاشتن را مشخص کنید. مثلا یادآوری کنید که پست کردن اطلاعات و عکس های دیگران بدون اجازه آن ها کار درستی نیست و یا گفتن آنچه که در فضای واقعی نادرست است، در فضای مجازی نیز نادرست است.
  • حفظ کردن حریم شخصی و به اشتراک نگذاشتن اطلاعات شخصی مثل شماره همراه، موقعیت مکانی، تاریخ تولد. از فرزندان خود بخواهید تا بعد از استفاده از کامپیوتر های عمومی حتما از اکانت خود خارج شوند. همچنین تنظیمات مربوط به حریم شخصی تلفن همراهشان را فعال کنند.
  • حفظ امنیت در فضای مجازی با بلاک کردن و گزارش کردن متخلفان، دسترسی دادن به پروفایل های شخصی فقط به کسانی که می شناسند و اطلاع دادن به والدین در صورت تهدید شدن در فضای مجازی

113 دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید